الگوی تجاری سازی محصولات فن‌آورانه در شرایط رکورد بازار در ایران

تجاری­سازی محصولات فناوری­محور امروزه یکی از نیازهای مهم در کشور برای بهبود چرخه اقتصادی است. با توجه به وجود تحریم­ها، به­کارگیری فناوری بومی رویکرد عقلایی است؛ بنابراین شناسایی عوامل مهم در زمینه تجاری­سازی با توجه به شرایط رکود بازار، می­تواند نقش مهمی در عملکرد مطلوب شرکت­ها در بازارها در زمینه عرضه محصولات فناورانه داشته ­باشد. پژوهش حاضر با هدف تدوین و ارائه مدلی برای تجاری­سازی محصولات فناورانه در شرایط رکود بازار اجرا شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر ماهیت، پژوهش آمیختۀ اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش در مرحله کیفی، خبره­های بازاریابی و تجاری­سازی می­باشد. این خبرگان با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند به همراه روش گلولۀ برفی شناسایی شدند، که با لحاظ نمودن کفایت داده‎ها، در نهایت با 20 خبره مصاحبه انجام شد. برای آزمودن مدل نیز 123 شرکت فعال در حوزه کسب و کارهای فناوری­محور استفاده گردید. روش تجزیه ­و ­تحلیل، تئوری داده‎بنیاد و رویکرد معادلات ­ساختاری بوده است. داده­ها از طریق مصاحبۀ عمیق به­همراه توزیع پرسشنامۀ 47 گویه­ای جمع­آوری شدند. نتایج به دست آمده موید این بوده است که در مورد شرایط علی، «پتانسیل درون­سازمانی» مطرح می­باشد. پدیده اصلی شناسایی شده در پژوهش، «بومی­سازی فناوری نوین» بوده است و عوامل مداخله­گر شناسایی شده در مدل، «نهادهای درگیر با فرآیند تجاری­سازی» بوده است. همچنین بستر این تحقیق، «تعهد درون­سازمانی» و «شرایط اقتصادی درون­سازمانی» است. راهبردهای اصلی شامل «جهت­گیری بازار» و «منابع مالی» می­باشد و در نهایت پیامد اصلی این راهبردها، «بهبود عملکرد فروش» بوده است. نتایج رویکرد معادلات ساختاری موید تایید روابط طراحی شده در مدل داده­بنیاد بوده است.